در سالهای اخیر، رابط مغز و رایانه در چین به یکی از مهمترین حوزههای نوآوری تبدیل شده است. سرمایهگذاریهای گسترده، پیشرفتهای علمی و حمایت دولت باعث شده چین به سرعت در این حوزه رشد کند و پروژههای کاربردی مختلفی را برای کمک به افراد دارای معلولیت اجرا نماید. در این مقاله، به بررسی آخرین دستاوردهای فناوری رابط مغز و رایانه در چین، شرکتهای پیشرو، تفاوتها با فناوریهای مشابه غربی و آینده این صنعت میپردازیم.
حمایت دولت و توسعه سریع فناوری رابط مغز و رایانه در چین
رابط مغز و رایانه در چین به عنوان یکی از اولویتهای ملی در حوزه نوآوری در نظر گرفته شده است. دولت چین بودجههای هنگفتی را به پروژههای BCI اختصاص داده و همین امر باعث جذب دانشمندان جوان و ایجاد همکاریهای گسترده بین صنعت و دانشگاه شده است. برخلاف ایالات متحده که پیشینه طولانیتری در این حوزه دارد، بسیاری از دستگاههای آزمایشی چینی نسخههای سادهتر محصولات آمریکایی هستند؛ اما رشد این حوزه در چین بسیار سریع بوده و نوآوریهای خاص خود را پیدا کرده است.
فناوریهای پیشرفته و نتایج اولیه آزمایشها
یکی از فناوریهای جدید، دستگاه NEO است که به صورت بیسیم و با حداقل تهاجم جراحی برای بازیابی حرکت دست در افراد دارای فلج طراحی شده است. این دستگاه شامل هشت پروب است که روی لایه دورا (غشای بیرونی مغز) قرار میگیرد. براساس گزارشها، اولین فرد دریافتکننده این ایمپلنت توانسته است پس از ۲۰ ماه زندگی با این دستگاه، عملکرد حرکتی قابل توجهی در دست خود بازیابد و فعالیتهایی مانند خوردن و نوشیدن را انجام دهد.
از نظر علمی، دستگاه NEO اطلاعات گروه بزرگی از سلولها را جمعآوری میکند و رزولوشن سیگنال آن به اندازه پروبهای عمیقتر نیست، اما مزیت مهم آن کمتهاجمی بودن و دوام طولانی دستگاه است. همچنین، تیم NEO با همکاری مهندسان دانشگاههای شانگهای موفق به توسعه چیپهای عصبی کممصرف و کوچک شدهاند که پردازش دادههای مغزی را به شکل موثرتری انجام میدهد.
نوآوری در کدگذاری زبان و کنترل پیشرفته دستگاهها
یکی دیگر از دستاوردهای رابط مغز و رایانه در چین، استفاده از BCI برای رمزگشایی زبان ماندارین به صورت بلادرنگ است. تیمی از شرکت NeuroXess موفق به کاشت دستگاهی با ۲۵۶ پروب در سطح قشر مغز زنی با صرع شدند و او توانست با استفاده از این فناوری، شبکههای اجتماعی را کنترل کند و حتی با سرعت ۵۰ کلمه در دقیقه به زبان ماندارین ارتباط برقرار کند. این نخستین بار است که رمزگشایی زبان ماندارین با فناوری BCI انجام میشود. هرچند این سرعت نسبت به گفتار طبیعی کمتر است، اما پیشرفتی چشمگیر محسوب میشود.
ورود به اعماق مغز، پیشرفت شرکت StairMed
شرکت StairMed با توسعه یک پروب عمیق مغزی، نخستین کارآزمایی بالینی تهاجمی BCI را در چین اجرا کرده است. این دستگاه با ۶۴ سنسور بسیار نازک به عمق قشر مغز نفوذ میکند و قابلیت شارژ و ارسال داده بیسیم دارد. اولین فرد استفادهکننده توانسته با این فناوری بازیهای کامپیوتری انجام دهد و کنترل خوبی بر دستگاه الکترونیکی داشته باشد. هدف آینده ادغام این فناوری با سیستمهای هوشمندتر، مانند ویلچرهای هوشمند و رباتهای پیشرفته است که چین به دلیل تعداد بالای شرکتهای فعال، پتانسیل بالایی برای پیشرو بودن در این زمینه دارد.
